Toshkent davlat yuridik universiteti (TDYU) yuridik
kadrlarni tayyorlash bo'yicha O'zbekistonda tayanch oliy o'quv va ilmiy-uslubiy
muassasa hisoblanadi.
Oliygoh tarixi, davlatimizda milliy huquqshunoslik
maktabining rivojlanishi va Xadicha Sulaymonova, Hojiakbar Rahmonqulov, Boris
Blinder, Georgiy Sarkisyans, Anvar Agzamxodjayev, Shavkat Urazayev, Shoakbar
Shoahmedov, G'afur Abdumajidov, Ikrom Zokirov kabi ko'zga ko'ringan yetuk
huquqshunos-olimlar hamda milliy huquqshunosligimizga katta hissa qo'shgan
boshqa ko'plab huquqshunoslar nomlari bilan chambarchas bog'liqdir.
1991-yil 15-avgustda Vazirlar Mahkamasining qaroriga
ko'ra Toshkent davlat universitetidan Toshkent davlat yuridik instituti nomi
bilan ajralib chiqdi.
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2013 yil 28
iyundagi PQ–1990-son qarori bilan Toshkent davlat yuridik instituti, Toshkent
davlat yuridik universitetiga aylantirildi.
Universitet o'z faoliyatini mustaqil o'quv va
ilmiy-izlanish muassasasi sifatida boshlaganidan to bugungi kunga qadar ko'p yillik
an'analarni o'zida saqlab kelgan holda, o'quv jarayoniga yangi pedagogik
texnologiyalarni faol tatbiq etmoqda. Qonun chiqarish va uni qo'llashning
dolzarb masalalari bo'yicha fundamental va ilmiy izlanishlar olib bormoqda
hamda jamiyatda huquqiy ong va huquqiy madaniyatni oshirishga qaratilgan keng
qamrovli ma'naviy-ma'rifiy faoliyatni amalga oshirmoqda.
Toshkent davlat yuridik universiteti tomonidan
bakalavr, magistr, doktorant va mustaqil izlanuvchi darajasidagi mutaxassislar
tayyorlanadi.
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil
29-apreldagi “O'zbekiston Respublikasida yuridik ta'lim va fanni tubdan
takomillashtirish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida”gi
PF–5987-son Farmoniga muvofiq TDYU tashkiliy tuzilmasi qayta ko'rib chiqildi va
yangi fakultetlar va tarkibiy bo'linmalar tashkil etildi.
Hozirda Toshkent davlat yuridik universitetida 4 ta fakultet faoliyat yuritmoqda.
Bular:
1. Ommaviy huquqiy
2. Jinoiy odil sudlovi
3. Xususiy huquq
4. Xalqaro huquq va qiyosiy huquqshunoslik fakul`tetlaridir.
Mazkur fakultetlar kesimida bir nechta yangi kafedra
va markazlar tashkil etilgan bo'lib, Konstitutsiyaviy huquq kafedrasi, Ma'muriy
va moliya huquqi kafedrasi, Sud, huquqni muhofaza qiluvchi organlar va
advokatura kafedrasi, Kriminalistika va sud ekspertizasi kafedrasi, Yapon
huquqini o'rganish markazi, Nemis huquqi va qiyosiy-huquqiy tadqiqotlar markazi
shular jumlasidandir.
Universitetda 19 ta kafedra mavjud. Universitet ilmiy
salohiyat ko‘rsatkichi 2021-yil fevral holatiga ko‘ra, 41,2 foizni tashkil
etmoqda. Kelgusi 5 yil ichida ilmiy-tadqiqot ishlarini qo‘llab-quvvatlash
orqali ilmiy salohiyatni kamida 70 foizga yetkazish bo‘yicha chora-tadbirlar
amalga oshirilmoqda.
Ma’lumot uchun: bugungi kunda universitetda 279 nafar
professor-o‘qituvchi faoliyat yuritib, ularning 33 nafari fan doktori (DSc), 82
nafari fan nomzodi (shundan, falsafa fanlari doktori (PhD) 29 nafar), 23 nafari
professor, 42 nafari dosent ilmiy daraja va unvonlariga ega.
Universitetda o'quv jarayoni mamlakatimizda yangi tizim
bo'lgan kredit-modul tizimi asosida yo'lga qo'yilgan.
Talabalarning fanlarni tanlash imkoniyatini
ta'minlagan holda Yevropa kredit tizimi - ECTS (European Credit Transfer and
Accumulation System) joriy etildi.
Mazkur 2020/2021 o'quv yilidan boshlab universitetda
masofaviy ta'lim shaklida bakalavriat va magistraturaga qabul amalga
oshirilmoqda.
Universitetda “Ikki tomonlama diplom” (double degree)
taqdim etishni nazarda tutuvchi qo'shma ta'lim dasturlari joriy etilmoqda.
Bugungi kunda Toshkent davlat yuridik universitetining
bakalavr bosqichida 4 426 nafar talaba, magistratura bosqichida esa 269
nafar talaba tahsil olmoqda.
Mashg‘ulotlar o‘zbek, rus va ingliz tilida olib
boriladi.
Qo'shma ta'lim dasturlari doirasida Belarus
Respublikasining Yanka Kupala nomidagi Grodno davlat universiteti bilan xalqaro
xususiy huquq, Qozog'iston Respublikasining M.S.Narikbaev nomidagi KAZGYU
universiteti bilan “Xalqaro iqtisodiy huquq” ta'lim yo'nalishi bo'yicha
bakalavrlar tayyorlash haqida kelishuvga erishildi.
Shuningdek, Turkiyaning Anqara Boyazid Yildirim
universiteti, Polshaning Varshava universiteti bilan qo'shma ta'lim
dasturlarini yo'lga qo'yish masalasida muzokaralar olib borilmoqda.
TDYUda shaffoflikni ta'minlash, talaba va
o'qituvchilarga qulaylik yaratish maqsadida o'quv jarayonini raqamlashtirish,
shu jumladan mashg'ulotlar jadvalini shakllantirish, imtihonlarni o'tkazish,
baholash, talabalar reytingini shakllantirish va elektron hujjat almashinuviga
o'tishni joriy etishni nazarda tutuvchi “Elektron universitet” (E-University)
platformasi ishga tushirilmoqda. Ushbu platforma talabalar va ularning
ota-onalariga, keng jamoatchilikka universitet faoliyatiga oid barcha
jarayonlarni kuzatib borish va bevosita ishtirok etish imkonini beradi hamda
jarayonlarni ochiq va oshkoraligini ta'minlaydi.
Korrupsiyani oldini olish va unga qarshi kurashish
universitetning eng asosiy vazifalardan biridir. Shu nuqtai nazardan
Universitetda Korrupsiyaga qarshi kurashish dasturi qabul qilindi.
Korrupsiyaga qarshi kurashish bo'yicha Komissiyasi
tuzildi. Shuningdek, Odob-axloq kodeksi ishlab chiqildi. Korrupsiya faktlari
haqidagi ma'lumotlarni qabul qilish bo'yicha qayta aloqa tizimini yaratish,
talabalar o'rtasida korrupsiya masalalari bo'yicha tizimli asosda so'rovlar
o'tkazib borish va ularning natijalari bo'yicha amaliy choralar ko'rish,
imtihon jarayoni ustidan jamoatchilik nazoratini amalga oshirish mexanizmlari
joriy etilmoqda.
TDYU Universitetlar xalqaro assotsiatsiyasi
(International Association of Universities – IAU), Yuridik maktablar xalqaro
assotsiatsiyasi (International Association of Law Schools – IALS), Yevropa
huquq fakul`tetlari assotsiatsiyasi (European Law Faculties Association – ELFA)
kabi xalqaro tashkilotlarning to'laqonli a'zoligiga qabul qilindi. Hozirgi
vaqtda Universitetlar buyuk xartiyasi (Magna charta) va Yevropa oliy ta'lim
muassasalari uyushmasi (EURASHE)ga a'zo bo'lish yuzasidan arizalar topshirildi.
Toshkent davlat yuridik universiteti magistraturasida
quyidagi mutaxassisliklar bo'yicha kadrlar tayyorlanadi (o'quv muddati – 1
yil):
1. Advokatlik faoliyati
2. Xalqaro arbitraj va nizolarni hal etish
3. Sport huquqi
4. Davlat boshqaruvi huquqi
5. Biznes huquqi
6. Mehnat huquqi
7. Jinoyat qonunchiligini qo'llash nazariyasi va
amaliyoti,
8. Intellektual mulk va axborot texnologiyalari huquqi
Shuningdek, universitet huzurida Yuridik kadrlarni
xalqaro standartlar bo'yicha professional o'qitish markazi, profilaktika
inspektorlarini tayyorlash va malakasini oshirish bo'yicha universitetning
Ixtisoslashtirilgan filiali hamda universitet huzuridagi akademik litseyi
faoliyat yuritmoqda.
Shu bilan birga, respublikamizning har bir hududida tashkil etilgan Adliya vazirligining yuridik texnikumlari faoliyati universitet tomonidan muvofiqlashtirib borilmoqda.